Monday 19 January 2009

Di Rob (section 22)

H. Rosenblatt:
Di Rob
fun edgar e. pou.

eynmohl in a nakht a groyer, shver betribt fun tiefen troyer,
bin ikh mir ferzorgt gezesen, griblendig zikh in a bukh;
plutsim hot derhert zikh klapen, vi fun zanfte regen-tropen,
vi s'volt aylendig ver tapen--tapen, zukhendig mayn tihr.
"s'iz gevis a nakht-bezukher, kumt fershpetigt itst aher--
bloyz nur dos un keyn zakh mehr".

akh, kh'gedenk dos nokh atsinder; s'iz geven a nakht in vinter.
yeder nakht-shaten bezunder hot a shrek ervekt in mir;
kh'hob mit veh ervart dem morgen, kh'hob gezukht fun bikher borgen
troystung far di laydens-zorgen--zorgen unertreglikh shver;
far der shehnheyt, vemen s'rufen di malokhim on lenor,
velkhe lebt shoyn do nit mehr.

un dos shotendige minen oyf di purpurne gardinen
iberflit hot mayn neshome mit a shoyderlikhen groyl.
aum di shrek'nis tsu feryogen, hob ikh zikh genumen zogen:
"s'kumt ver aylendig tsu yogen in der shpeter nakht aher;
s'iz gevis a nakht-bezukher kumt fershpetigt itst aher--
bloyz nur dos un keyn zakh mehr".

bald hot dokh mayn harts genumen veren shtarker, tsu zikh kumen.
"herr tsi dame"--nem ikh shtamlen--"vart a rege nor un her:
kh'hob gevolt a drimel khapen, plutsim her ikh, du nemst klapen
shtil vi eyner vos volt tapen--tapen zukhendig mayn tihr:--
ot ikh efen itst di tihr oyf un ikh lad dikh eyn aher".--
--finsternim un keyn zakh mehr.

mit akshones un behartstkeyt mayne oygen in der shvartskeyt
fun der nakht arayngegesen, hob ikh lang azoy geblikt,
un di shtilkeyt ayngefroyren hot zikh mir in mayne oy'ren,
dokh eyn-eyntsig vort ferloyren trogt zikh um in khoyshekh meer,
nur der tsarter, shehner nomen, nur der milder klang "lenor"--
bloyz nur dos un keyn zakh mehr.

mit der fayer fun der helle, oyfgeflamt bay mir in zeele,
hob ikh zikh tsurik in kalten, faykhten tsimer umgekert.
nor derhert hot bald zikh klehrer in mayn thir dos klopen shverer.
"itst iz shoyn keyn tsveyfel mehrer: emits kumt gevis aher"--
un ikh efen breyt di thir oyf, halt dem othem eyn un her--
"bloyz der vind un keyn zakh mehr".

um mayn tsorgen oystsugisen, hob ikh vitend oyfgerisen
tihr un loden un fun droysen iz arayn a shvartse rob.
lang hot zi zikh umgetriben--un hot endlikh zikh ferkliben
oyf mayn biust, un iz gebliben krakendig dort zitsen shver,
krakendig mit vilde koyles, khripendig fershtikt un shver--
"bloyz nur dos un keyn zakh mehr".

lang un shtreng hot zi betrakht mikh, biz kh'hob nervez azsh tsulakht zikh
fun dem shoyderhaften onblik, fun der tayflish vilder rob.
"shed!"--hob ikh genumen brumen--"shed, ven vet dayn kol fershtumen?
zog: fun vu bizt du gekumen, ver hot dikh feriogt aher?
zog, dertseyl mir, vi men ruft dikh, vi dayn nomen iz erklehr!"
un zi entfert: "keyn mol mehr!"

lang hob ikh dan a ferklehrter nokhgedenkt di modne verter,
verter, velkhe hoben veynig vos bedaytung gehat far mir.
nit gekent hob ikh erkleren zikh dem rethzel ot dem shveren:
hot gekent farblondzshet veren aza foygel gor aher?
iz nokh ven amol gekumen aza vilde rob aher
mit dem nomen: "keyn mol mehr"?

dokh di rob, zi zitst nokh imer oyf mayn biust bay mir in tsimer,
krakendig di zelbe verter--ihr fersholt'ne zeelen-shprakh--
khuts ihr kraken do keseyder, rihrt zikh nit oyf ihr keyn feder.
fiele fraynde hoben, leyder, mikh ferlozt shoyn un ikh klehr:
"oykh vestu mikh bald do lozen tsu mayn shikzal groyzam shver?
nor di rob shreyt: "keyn mol mehr!"

iberrasht bin ikh gevoren fun dem entfer, fun dem kloren.
"zikher iz di rob antrunen fun a shikzal punkt vi mayn;
punkt vi mayn ken zayn dos tsimer, vu es hot ihr eygenthimer
troyerig gezungen imer fun a mazl vist un shver--
nor fun ale zayne lieder, shaynt, gebrakht hot zi aher--
bloyz dem eynem: "keyn mol mehr".

endlikh bin ikh vild gevoren, oyser zikh tsukokht fun tsorn,
hob ikh shnel genumen fekhten mit di foyten arum zikh.
biz ershepft fun kampf fun shveren, hob ikh zikh gezetst mit treren
un genumen trakhten, klehren, trefen khidus tief un shver,
vos di vilde rob, di shvartse, velkhe kumt durkh nakht aher
maynt dos mit dem "keyn mol mehr".

lang ban ikh azoy gezesen, sharf di oygen eyngegesen
in dem ashmedai dem vilden, in dem heslikh beyzen shed.--
fun dem balken, fun dem nasen, hot dos lempele tsugasen
troyerig zayn shayn, zayn blasen, iber'n tsimer, kalt un leer,
un fun biust hot alts gehert zikh nokh ihr kraken dumpf un shver
rak der zelber: "keyn mol mehr".

endlikh hob ikh dokh ferloren di geduld, un hob ful tsorn
oysgeshrien: "got, tsu tayfel, her shoyn faynigen mikh oyf!
nem dayn partsef tsu fun danen. geh, ikh vil dikh mehr nit konen;
kehr zikh aum ahin, fun vanen hast ferblondzshet zikh aher,
loz mir eynzam do zikh ferblayben, elend, punkt vi biz aher".
nor di rob shrayt: "keyn mol mehr".

"zog, erkler mir, got, tsu tayfel, makh mikh fray fun vilden tsveyfel!
hoben beyze virbel-vinden dikh aher in nakht farfihrt?
zonst, vos hot gekent dikh trayben do dayn nest zikh oystsukleyben?
zog: vi lang vestu nokh blayben in mayn tsimer, vist un leer?
ven vestu mikh endlikh lozen mit mayn shikzal groyzam, shver?"
un di rob shrayt: "keyn mol mehr".

"novi, makh mikh fray fun tsveyfel; novi, malekh oder tayfel,
ikh beshver dikh bay di himel, bay dem got, vos iber unz;
zog mir: vet mayn gayst, ful layden, ven begegnen in gan-eydn
yene heylig shehne meydel, yene himlishe lenor?
vel ikh zehn nokh mayn geliebte, zog mir, novi, zog, erklehr?!"
un, di rob shrayt: "keyn mol mehr".

"zol dos zayn der letster ligen!" hob ikh tsornig oysgeshrigen,--
"kehr tsurik zikh in dem khoyshekh, in dem nakhtlikh-shvartsen tehum!
loz keyn feder do, keyn shvartsen--tseykhens fun dayn falshen hartsen--
rays nit oyf di alte shmartsen, alte vunden, alte vehn;
tsi aroys dayn sharfen shnobel fun mayn harts vos laydet shver!"
nor di rob shrayt: "keyn mol mehr".

un di rob, zi tsit nokh imer in mayn dunk'len, pusten tsimer,
oyben oyf a biust fun pallas oyf dem gezits iber mayn tihr,
un di oygen ihre vinken bistre, shritsendig mit funken,
velkhe veren glaykh dertrunken in dem shatendigen meer.
un mayn shaten, velkher flatert in dem khoyshekh, tief un shver--
shtaygen zol shoyn keyn mol mehr!...